| klimaat | centrale Pyreneeën | Aragón | |
Een dagje ZARAGOZA
|
| Acheter un appartement en Espagne,Immobilier espagne,
Acheter un appartement en Espagne,Immobilier espagne,Aljaferia, Basiliek van Onze-Lieve-Vrouw van de Pilaar, Ebro, Jota, Geschiedenis, Kathedraal La Seo, Legende van Pilar, Ligging, Lonja, Metropool, Pabellon Puente, Torre de Agua, Wereldexpo 2008 Dit blad afdrukken Zaragoza, een nieuwe bruisende METROPOOL. Zaragoza is de vijfde stad van Spanje en telde in 2006 ongeveer 650000 inwoners, na Madrid (3128600), Barcelona (1605602), Valencia en Sevilla. Het is de hoofdstad van het gewest Aragón en ook van de provincie met dezelfde naam Zaragoza. Tevens is het een van de belangrijkste knooppunten van Spanje, zowel voor auto- als treinverkeer. In 2003 werd de hogesnelheidslijn vanuit Madrid geopend, maar die is ondertussen reeds doorgetrokken naar Huesca en Barcelona. Barcelona en Madrid kunnen binnen anderhalf uur bereikt worden. Omstreeks 1850 kwam de industriële revolutie in Zaragoza op gang en maakte van de stad tot voor de crisis van 2007 een bloeiende industriestad. Naast vele Spaanse bedrijven hebben ook multinationals als Opel en Siemens hier grote fabrieken, het logistieke bedrijventerrein PLAZA (Plataforma Logística de Zaragoza) is de grootste van zuid Europa en direct hiernaast ligt het vliegveld van Zaragoza dat voornamelijk voor vrachtvervoer en militaire doeleinden wordt gebruikt, de voormalige Amerikaanse legerbasis dient ook als een noodlandingsplaats voor de spaceshuttle van NASA. Het vliegveld ligt op 6 km van de stad en de low-cost maatschappij Ryanair richt sinds 2005 een rechtstreekse verbinding in met Charleroi (zgn Brussel-zuid). Sinds 1985 is de stad cultureel wakker geschoten en de Wereldexpo van 2008 is hier het sluitstuk van geweest. De Expo gaf aanleiding tot het bouwen van 5 nieuwe bruggen over de Ebro, waarvan 3 voetgangersbruggen. Een aantal recente bouwwerken hebben het uitzicht van de stad drastisch veranderd, zoals het station voor hoge snelheidstreinen Zaragoza-Delicias (geopend in 2003), de 6e brug over de Ebro (puente del Tercer Cinturón), het centro de historia, teatro romano, het auditorium en de blijvende gebouwen van de wereldexpo 2008.
Het stadsbestuur is recentelijk een promotiecampagne gestart en stelt Zaragoza kandidaat als culturele hoofdstad van Europa in 2016. Zaragoza stelt zich, samen met het in de Pyreneeën gelegen Jaca, tevens kandidaat voor het organiseren van de olympische winterspelen in 2020. Vóór de Expo 2008 was de stad vooral bekend als de grootste stad aan de Ebro en als het tweedegrootste bedevaartsoord van Spanje en de ganse Spaanstalige gemeenschap van over de ganse wereld (na Santiago de Compostella) naar Onze Lieve Vrouwe van de Pilaar. De voetbalclub Real Zaragoza speelt in de Primera Division, net als de basketbalclub en de handbalclub. Het voetbalstadion la Romedera heeft een capaciteit van 35.000 toeschouwers. De club pakte zes keer de Spaanse beker (voor het laatst in 2004) en won in 1995 dankzij een legendarische lob vanop grote afstand in de 120e minuut de Europacup II finale van Arsenal. Zaragoza is na Madrid de populairste bestemming in de Ronde van Spanje omdat hier reeds 48 ritten aankwamen.
12 oktober is in de 'Hispanidad' (de wereldwijde Spaanstalige gemeenschap) een begrip. Op 12 oktober viert men tegelijk: De Fiestas del Pilar zijn één van de grootste religieuze feesten van Spanje en deze feesten duren in Zaragoza 4 opeenvolgende dagen. Onze Lieve Vrouwe van Pilaar is tevens de schutspatrones van de ganse Spaanstalige gemeenschap overal ter wereld. 'El Pilar' is in Spanje en Latijns Amerika een begrip. Duizenden pelgrims komen jaarlijks naar Zaragoza om het zwarte Mariabeeldje met geborduurde dekmantel en zilveren kroon te bewonderen. Eénmaal per jaar, op 12 oktober, wordt het Mariabeeld met de nodige trom ter processie gedragen en eindigt telkenmale triomfantelijk bovenop een pilaar van bloemen. Legende: verschijning van Maria aan de apostel Jacobus te Zaragoza. Volgens de legende kwam de apostel Jacobus vanuit Jeruzalem naar het toenmalige
Caesaraugusta waar hij aan de oever van de Ebro het evangelie verkondigde. Hij slaagde er slechts in om 8 man te bekeren en werd hierdoor moedeloos.
In de nacht van 2
januari van het jaar 40 werd Jacobus uit zijn slaap gewekt en zag Maria,
staande op een marmeren zuil langs de Het is pas sinds de 18e eeuw dat de devotie tot de Virgen del Pilar gestaag veld won en dit zowel in Spanje als in Zuid-Amerika.
Zaragoza is gelegen in het centrale deel van de Ebrovlakte. Het is een enorme laagvlakte met in gips- en mergelgrond uitgeholde bergkloven en in het vlakke landschap hoog uitstekende tafelbergen (soms tot 600 m hoog). Tafelbergen (Sp.: muela, meseta, plana) zijn uit de laagvlakte uitstekende heuvels met steile zijkanten en met een afgeplatte bovenkant, als een tafelvorm. Ze bestaan uit kalklagen die harder zijn dan de omliggende verder uitgesleten gips- en mergellagen. Van oorsprong is de Ebrovlakte een droog steppegebied, maar met de Ebro en het in de 18e eeuw gegraven 'Canal Imperal de Aragón' is het nu een vruchtbare vlakte.
Haar bloei is het gevolg van haar strategische ligging. De vallei van de Ebro dient als doorgang tussen de Cantabrische en de Middelandse zee, en via zijn zijrivieren de Huerva en Gállego en het kanaal ‘Imperial de Aragón’ is het verbonden met de Meseta en het binnenland. Zaragoza valt onder de invloedssfeer van het Middelandse zee klimaat, met als belangrijkste kenmerk de relatief zachte temperaturen. De ‘vallei van de Ebro’ ligt afgezonderd van maritieme invloed door de gebergten die de vallei afsluiten. Regenfronten geraken er niet of als ze het toch doen, komen ze zeer verzwakt. Dit zorgt voor een continentaal klimaat dat een grote dorheid veroorzaakt en hoge variaties in temperatuur. De neerslag ligt gewoonlijk lager dan 400 mm per jaar. De cierzo is een wind met een oost-noordoost karakter, gewoonlijk in de Ebrovallei. Hij kan in elke maand van het jaar voorkomen, alhoewel hij meest frequent is ‘s winters of in het begin van de lente. In het centrum van de vallei kan hij windstoten geven tot 100 km/u. De wind veroorzaakt een grote droogkracht. ‘s Zomers komt de bochorno (zeer warme wind) vaak voor vanuit het zuidoosten.Nog niet zo lang geleden (rond 1940) was het oversteken van de Ebro in Zaragoza slechts mogelijk via de stenen brug (Puente de Piedra), gebouwd in de 15e eeuw, via een overzetboot en een wiebelende voetgangersbrug. Bij wind betaalden vooral jongeren graag 0,15 pesetas voor het oversteken van deze attractie. Deze hangbrug bevond zich waar nu de brug van Santiago is.
De Ebro is 930 km lang en is hiermee de langste rivier die volledig op Spaans grondgebied stroomt. Ze ontspringt in het Cantabrische gebergte, vormt de Ebrovlakte tussen de Pyreneeën en het Iberisch Randgebergte en mondt via een delta uit in de Middellandse Zee. Door het wisselende waterpeil is de rivier vrijwel onbevaarbaar. In het droge Spanje lijkt de Ebro gedurende veel periodes in het jaar maar op een gewone rivier, maar de rivier wordt gevoed door een 80000 km² groot stroomgebied en ontvangt hoofdzakelijk water afkomstig van de Pyreneeën. De Ebrovlakte is niet echt vlak, maar op veel plaatsen rijzen tafelbergen op, tegenwoordig veelal voorzien van grote windmolenparken. In Zaragoza monden 3 zijriviertjes uit in de Ebro: uit het noorden de Gallego, uit het zuiden de Huerva en de Jalón. Zaragoza heeft een geschiedenis van meer dan 2000 jaar oud en kende 4 belangrijke perioden: ...
Christenen: Zaragoza werd in 1118, na 400 jaar Arabische bezetting, door de Christenen veroverd onder leiding van 'Alfonso I - de strijder (sp.: el Batallador)' (reconquista). Deze koning zorgde ook voor het huidig stadsschild: de leeuw. Zaragoza werd voor bijna 3 eeuwen de hoofdstad van het koninkrijk Aragón en werd tevens de residentie van de koningen van Aragón. De stad telde amper 20000 inwoners, maar bleef een welvarende stad. Om de stad te herbevolken verleenden de Christelijke koningen verregaande priveleges aan de achtergebleven Moren en Joden en dit droeg bij tot de opbloei van een rijke mudéjarcultuur, die nergens anders gelijkaardig was. De mudéjarstijl is een mengstijl van Christelijke en Moorse elementen. In 1119 startte men de bouw van de Kathedraal van San Salvador (La Seo) op de plaats waar achtereenvolgens een Romeinse tempel, de belangrijkste visigotische kerk en de grootste moskee had gestaan.
De verandering: het schiereiland bleef enkele eeuwen verdeeld in een aantal Christelijke staten: Portugal, Castilië, Navarra en Aragón. Een verenigd Spanje ontstond onder de regering van Ferdinand II van Aragón en Isabella van Castilië (gehuwd 1469). Tussen 1500 en 1800 werd Spanje een wereldmacht. Na de eenwording van Spanje verloor Zaragoza zijn functie als hoofstad en verloor vele van zijn privileges. Rond 1600 is het decadente en religieuse Spanje ook duidelijk te zien in Zaragoza. Spaans wordt de algemene taal en de Joodse gemeenschap verdwijnt. In de Spaanse Successieoorlog (1701-1714) koos Zaragoza de kant van de Carlisten, leed zware verliezen en werd van vrijwel alle rechten vervallen verklaard. De reputatie van Zaragoza werd hersteld dankzij een heroïsch optreden in de strijd tegen de Franse troepen (1808-1809), maar de Fransen kregen de stad toch op haar knieën. Pas na een periode van ruim twee maanden, waarin naast oorlogsgeweld ook honger en epidemieën toesloegen, werd de stad, letterlijk huis na huis veroverd ten koste van 54000 doden (de helft van de bevolking). De zwaar verwoeste en nog slechts 10.000 inwoners tellende stad herleefde pas weer in de 19de eeuw na de aanleg van de spoorwegen naar Madrid, Barcelona en Bilbao. De expo had als onderwerp 'water en duurzame ontwikkeling' en werd gebouw in de meander van Ranillas, een laag gelegen gebied volledig omgeven door de Ebro dat vroeger regelmatig overstroomde. Op de rechter oever langs de Ebro tussen Pilar en de expo (nu ook het park van Ranillas genoemd) kwamen wandel- en fietspaden en ook de GR99 gaat nu langs dit nieuwe pad. De GR99 volgt de Ebro vanaf zijn bron tot aan zijn deltamonding. Heel wat paviljoenen en omgevingsconstructies worden afgebroken. Het congrespaleis en het aquarium blijven behouden zoals ze op de Expo waren. Enkele andere gebouwen krijgen een nieuwe bestemming: |
Zoals steeds in Spanje, moet er bij het opstellen van een dagplanning rekening gehouden worden met de siesta. Dit houdt in dat alles dicht is tussen ongeveer 13u30 à 14u00 en 17u00 à 17u30. Net als de Spanjaarden zelf doen, kan je je middaglunch best nemen tijdens de siesta of in die tijd een bezoek brengen aan een tapabar. Van thuis uit kan een programma op maat voorbereid worden via de website van de stad Zaragoza zelf. 's Zomers zijn de toeristische diensten (Sp.: oficinas municipales de turismo) tijdens de week doorlopend open van 9u tot 21u. Verplaatsingen en de Zaragoza Card. Zaragoza beschikt NIET over een metro. Alles in de omgeving van het historisch stadscentrum kan heel gemakkelijk te voet worden bezocht. Vanuit het historisch stadscentrum is het naar de Aljaferia 1/2 uurtje stappen, naar Ranillas (de locatie van de wereldexpo 2008) nog een 1/2 uurtje stappen.. Voor een stadsbezoek van maximaal 24u kan u kiezen voor de Zaragoza Card. Deze kaart kost € 14,00 (2009). Met de card kan je in alle musea en monumenten binnen, alsook meegaan met de toeristische dagbus (Bus Turístico diurno). Deze bus maakt twee verschillende stadsritten, één stadsrit gaat naar de Aljafería, het historisch stadscentrum en de expo 2008. Met de card kan je ook deelnemen aan allerhande begeleide bezoeken (Spaans, Engels, Italiaans, Frans) en krijg je op veel plaatsen korting. 'Bizi Zaragoza': per fiets door de stad, met meer dan 40 fietsstations in de ganse stad.
Een interessant scenario voor een dagbezoek aan de Aljaferia en het historisch stadscentrum. - 10u00 tot 12u30: een uitgebreid bezoek aan de Aljaferia. De Aljaferia is het versterkt amuzementspaleis van de Islamitische koningen en het enige grote bouwwerk dat bewaard is gebleven uit de tijd van de Taïfas (kleine Moorse rijkjes na de val van al-Andalús). Zaragoza is ook een universiteitsstad en dat merk je vooral in de buurt rond de Plaza de San Fransisco.
De expo2008 bevindt zich op wandelafstand van het treinstation Delicias en is ook te voet vanuit het centrum bereikbaar langs de Ebro. Basiliek van Nuestra Señora del Pilar (barrokstijl). De ruimte tussen de Rio Ebro en de Plaza del Pilar wordt bijna volledig ingepalmd door de imposante Basilica de Nuestra Señora del Pilar. De barok (ca. 1600-1760) ziet het leven als vreugde: plezier aan ronde vormen, mollige mensen. De grenzen tussen de verschillende kunstvormen vervagen en architectuur, beeldhouwkunst en schilderkunst helpen mee om perspektivische effecten te geven. Op dezelfde plaats stonden hier na de eerste kapel diverse kerken, alle steeds gebouwd rond het 'heiligdom van de marmeren pilaar'. De basiliek del Pilar wint aan belangrijkheid ten aanzien van de kathedraal 'La Seo' en de groeiende Mariadevotie leidt tot het bouwen van een grote nieuwe kerk in 1674. De bouw duurt vele eeuwen en is pas volledig af halverwege de twintigste eeuw. Het resultaat is een indrukwekkend gebouw van 127 m lang op 65,5 m breed met dezelfde hoogte. De basiliek heeft elf met vierkleurige tegels bedekte koepels. In het spoor van de nauwelijks aflatende stroom Maños (zo worden Aragonezen genoemd, maar zeker de inwoners van Zaragoza) en andere Spaanstaligen, betreden we de Pilar. De basiliek wordt binnengegaan via de Plaza del Pilar. De lage deur leidt rechtstreeks naar de heilige kapel (Santa Capilla), een kerk in een kerk.
De met zilver beslegen marmeren pilaar is ondergebracht in de Santa Capilla (vóór het hoofdaltaar) en wordt bijna dagelijks omhangen met een ander kleed. Het kleine beeld van de Maagd van Pilar is nauwelijks een halve meter groot. De basiliek bevat enkele belangrijke kunstwerken, waaronder enkele plafondschilderingen van Gonzáles Velázquez, Francisco Bayeude en de jonge Goya (koepel van de Capilla de la Virgen en Capilla de San Joaquín). De jonge Goya kreeg immers zijn opleiding in Zaragoza. Het grootste albasten rentabel (1518), oorspronkelijk gepolychromeerd: Maria ten hemelvaart. Enkele meters verderop staat nog een kathedraal, die van San Salvador of de Seo. Kathedraal La Seo (San Salvador), gebouwd tussen 1189 en 1530. 'La Seo' is Aragonees voor 'de Dom'. Wellicht is La Seo het mooiste religieuze gebouw van de stad omwille van de mudéjargevel en het koepelgewelf. De kathedraal is in de loop van de geschiedenis voortdurend uitgebreid en bevat een groot aantal stijlen: romaans, gotisch, mudéjar, renaissance, barok en neoclassisime. Eigenaardig is het bijna vierkante grondplan dat is ontstaan door de 5 beuken in de breedte tegenover de beperkte lengte. De mudéjargevel of de 'muro de la Parroquieta' (parrochiemuur - hier worden gewone parochiediensten gehouden)' dateert uit het einde van de 14e eeuw en is vakkundige versmelting van de mudéjarstijl en de gotische stijl. De koepel dateert ook uit die tijd.
Na enkele toevoegingen in renaissancestijl (ook de achthoekige toren - 1685) werd in 1795 een barokgevel aangebouwd. Het trascoro is een platerescowerkstuk van de Brusselse beeldhouwer Arnal (1538). Binnenin is er een ommegang langs maar liefst 16 allemaal even eclatante kapellen. De Seo is Unesco-werelderfgoed en laat zich bewonderen voor € 2,50. Beursgebouw (Lonja) in renaissancestijl (1561) La Lonja werd gebouwd in opdracht van de stad en doet tegenwoordig dienst als expositieruimte. Het werd gebouwd in een tijd dat het aantal pelgrims naar Zaragoza enorm toenam en moest dienen als handelsgebouw. De Lonja is het grootste burgerlijk bouwwerk uit de vroegrenaissance (ca. 1550) in Aragón. Renaissance betekent letterlijk 'de wedergeboorte (na de middeleeuwen), van de klassieke oudheid'. Verticale en horizontale ordening in de gevels en de verhoudingen van de gulden snede, ca. 3:5. De baksteen bleef hier, net als bij de mudéjares voordien, het bouwmateriaal. Kroonlijsten laten toe langsbuiten te zien hoeveel verdiepingen het gebouw telt. Maak de muren zo dik dat steunberen niet nodig zijn.
Aljafería (download een beschrijving van het Arabisch amuzementspaleis uit de 10e eeuw). Het gebouw doet tegenwoordig dienst als zetel van de regering van Aragón en staat op een boogscheut van de stierenvechtersarena.
Het gerestaureerde paleis van de vorsten van Saraqusta werd gebouwd in de 9e eeuw door de Arabische koning Al-Muqtadir, toen de kalief van Córdoba nog het grootste deel van Spanje onder controle had. Nadat Saraqusta rond 1035 een onafhankelijke taifa was geworden, liet de emir het paleis uitbreiden. Van deze residentie van de dynastie van Beni Hûd (bij wie El Cid enige tijd in dienst was) resten nog de kleine moskee. Later werd het paleis bewoond door Koning Fernando II en koning Pedro IV. Daarna werd het de zetel van de Spaanse Inquisitie en tegenwoordig is het de zetel van de regering van Aragón. Rond 1500 lieten de koningen van Aragón een deel ombouwen tot residentieel paleis. Zaragoza’s grote volksheld is Francisco Goya. In de stad zelf zijn twee fresco’s te bewonderen in de Pilar-basiliek, in de Patio de la Infanta veertien schilderijen en in het Museo de Zaragoza nog een elftal. La Ruta Goya leidt langs vijf dorpen in Aragón: Fuendetodos (op 50 km van Zaragoza) waar Goya in 1746 werd geboren en het kleine Museo del Grabado met tekeningen, etsen en litho’s en ook in Huesca, Remolinos, Muel, Pedrola en Calatayud is Goya te zien. Goya groeide op in Zaragoza en begon zijn artistieke carrière op 14 jarige leeftijd in het atelier van José Luzán. Rond 1771 kon hij naar Italië gaan en bij zijn terugkomst schilderde hij vooral in Zaragoza en omgeving. Bekend uit deze periode zijn ' la Cartuja de Aula Dei' en 'el Coreto de la Basílica del Pilar', beide in Zaragoza.
Maños, zo worden Aragonezen en inwoners van Zaragoza door andere Spanjaarden genoemd. De Aragonezen zijn trots op deze benaming, maar er circuleren meerdere speculaties over de mogelijke oorsprong van dit woord. Zo zeggen sommigen dat het woord is afgeleid van het latijns magnus/magnum, wat ‘groot’ betekent. Meest waarschijnlijk is dat het woord werd gebruikt door Aragonese Mudéjares voor de aanduiding van kameraden in gevangenschap, kameraden die tegenslag kenden of kameraden die woonden in een door Christenen onderworpen dorp. Later, als de etnische en religieuze discriminatie vervaagde, betekende het zoiets als ‘mens van het dorp’.
De Jota is een typische heel oude dans en zang in Aragón, met ook typische klederdracht. De jota verschilt regionaal en wordt gebracht op bijna elk festival, bijvoorbeeld de 'jota de San Lorenzo in Huesca'. De Jota wordt gezongen en gedanst onder begeleiding van een 'rondalla' van muzikanten, die instrumenten bespelen als grote en kleine gitaar, de luit, tamboerijnen en castañuelas. De gezongen Jota wordt in mono of tweezang met een koor ten gehore gebracht. Nogal wat plaatsen in Aragon hebben jota-scholen die folkloristische groepen opleiden. |
E
